Nieuws
Wetenschappers drukken ons op het hart: ‘Nederlanders, blijf in beweging’
Virus bestrijden met beweging. Je hoeft niet buiten je grenzen te gaan, maar kom uit die stoel! Lege treinen, verlaten snelwegen en keukentafels die dienstdoen als bureau: miljoenen Nederlanders werken noodgedwongen thuis vanwege het coronavirus. Een noodzakelijke maatregel om de verspreiding van het virus tegen te gaan, maar er loert wel een ander gevaar: gebrek aan lichaamsbeweging. En dat terwijl het juist heel belangrijk is voor je immuunsysteem om actief te blijven, vertelt hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder.
De sportscholen zijn gesloten en het advies is om zo min mogelijk de deur uit te gaan. Dat geldt in ieder geval de komende drie weken, maar naar alle waarschijnlijkheid langer. En dat terwijl stilzitten funest is voor je afweersysteem. En nee, de wandeling van de slaapkamer naar de keukentafel telt niet als lichaamsbeweging. Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder en collega’s Leonard Hofsta (hoogleraar cardiologie) en Eric van Gorp (hoogleraar klinische virologie) trekken aan de bel.
In hun manifest Het coronavirus daagt ons uit! maken de drie wetenschappers duidelijk hoe belangrijk lichaamsbeweging is voor het bestrijden van virussen. ,,Het gevaar is dat mensen het ‘thuis zitten’ letterlijk gaan nemen”, licht Scherder toe aan deze website. ,,Door stilzitten verslechtert je weerstand en dat is precies wat je nu niet wilt.” Met hun oproep hopen de wetenschappers dat de politiek in de communicatie over het virus ook het belang van lichaamsbeweging benadrukt. ,,Je hoort steeds het advies over handen wassen, maar lichaamsbeweging wordt nergens genoemd.”
Scherder legt uit wat er met je lichaam gebeurt als je in beweging komt. ,,Als je matig intensief beweegt, stijgt het aantal t-cellen en nk-cellen, oftewel natural killers, in je lichaam. Dat zijn de cellen die virussen aanpakken. Je hoeft niet buiten je grenzen te gaan, maar kom uit die stoel. Ga de trap een paar keer extra op en af, maak een wandeling.” Of je nu een sportschooljunkie bent of alleen af en toe de fiets pakt, wanneer je deze dingen schrapt uit je routine, heeft dat binnen enkele dagen al impact op je conditie, vertelt Scherder. ,,Je kunt zeggen: ‘ik laat het allemaal maar over me heen komen’, maar je kunt je ook afvragen: ‘wat kan ik zelf doen om gezond te blijven?’ 70 procent van de Nederlanders haalt de bewegingsnorm niet. Dit virus zou de trigger kunnen zijn voor veel mensen om juist in beweging te komen.”
Mentale gesteldheid
Naast de lichamelijk voordelen, heeft je mentale gesteldheid ook baat bij lichaamsbeweging. Voel je je down door het gebrek aan social contact, of door al het negatieve nieuws over het coronavirus? Hup, die stoel uit en bewegen. Scherder: ,,Bij beweging worden neurotransmitters in je hersenen geactiveerd. Je maakt dopamine aan en dit zorgt voor een goed gevoel. Zo bestrijd je dus ook futloze gedachtes.”
Een krachtig afweersysteem is cruciaal om (ernstige) ziektes te voorkomen, aldus de wetenschappers in hun manifest. ‘We kunnen zelf ons afweersysteem sterker maken! Laat u uitdagen door het coronavirus!’
Geen smoesjes
Bewegingswetenschapper Jasper Reenalda aan de Universiteit Twente sluit zich aan bij de boodschap van Scherder en geeft advies. Dat de sportscholen dicht zijn, is volgens hem geen excuus. ,,Er zijn genoeg andere mogelijkheden om actief te zijn. Je kunt gewoon naar buiten om te wandelen, fietsen of hardlopen. Alleen activiteiten in groepen zijn niet mogelijk.”
Mochten we binnenkort ook niet meer naar buiten mogen om te sporten, dan vraagt dat om meer creativiteit. Toch is er dan ook genoeg te verzinnen. ,,Je moet alleen wel de tijd nemen en discipline hebben om het te doen”, aldus Reenalda. ,,Als je een teamsport gewend was, had je een stok achter de deur en vertelde een coach wat je moest doen. Nu moet je zelf aan de slag.”
Hoe blijf je fit tijdens de coronaquarantaine ?
Naast scholen, restaurants en kroegen hebben ook fitnesscentra, sportclubs en zwembaden inmiddels hun deuren gesloten. Als het even kan, moeten we zoveel mogelijk binnen blijven. Maar hoe zorgen we als huismussen nou dat we tot 6 april fysiek én mentaal een beetje fit blijven?
Ben je gewend om drie keer per week in de sportschool te staan? Dan is het voor jou vast een flinke domper om niet meer je gebruikelijke gewichten te liften of jezelf af te kunnen peigeren op je favoriete cardio-apparaat. "Gelukkig zijn er ook een hoop manieren om thuis te zorgen dat je fit blijft", zegt Erik Breedveld, eigenaar van sportstudio Inner Stance in Utrecht.
Blijf in beweging
Dat sportgelegenheden dicht zijn is geen excuus om dan maar drie weken lang je zuurverdiende progressie op te geven. Ook binnenshuis zijn er genoeg mogelijkheden om je lichaam in vorm te houden. "Iedereen heeft wel een zwaar voorwerp in huis. Pak een geluidsbox of vul bijvoorbeeld een jerrycan met water. Met een beetje creativiteit kom je een heel eind", zegt leefstijlcoach Breedveld.
Fit blijven kan ook met wc-rollen
Oefeningen als een shoulder press, sit up of deadlift zijn goed thuis uitvoerbaar. Toch is een lunge of squat het meest effectief voor je hele lichaam. Hiermee train je niet alleen je benen, maar ook je core. Wil je de oefening wat zwaarder maken, pak dan een gewicht uit huis en houd deze vast.
Als het toevoegen van een gewicht nog niet genoeg uitdaging biedt, is het interessant om te kijken naar je 'tijd onder spanning': de tijdspanne waarin je spieren onder spanning staan. Neem bijvoorbeeld een squat. Normaal gesproken zak je direct naar beneden en kom je meteen weer omhoog. "Als je langer over het zakken en weer omhoogkomen dan je normaal gewend bent, staan je spieren langer onder spanning. Hierdoor heeft de oefening meer impact", zegt Breedveld.